Osoby lokalnego pochodzenia, a także obcokrajowcy mogą uzyskać obywatelstwo holenderskie, przechodząc procedurę selekcji lub naturalizacji. W szczególnych okolicznościach można nadać status z urodzenia. Aby móc zostać posiadaczem holenderskiego paszportu, osoby ubiegające się o wizę z zagranicy w większości przypadków muszą spełnić warunki dotyczące okresu pobytu w państwie i innych określonych przez prawo. Polityka migracyjna kraju umożliwia cudzoziemcom zalegalizowanie pobytu w Holandii, jeśli okażą się godni zaufania pod względem prawa i porządku. Procedurę nadawania statusu reguluje ustawa „O obywatelstwie”.
Korzyści z uzyskania holenderskiego paszportu obejmują korzystne perspektywy rozwoju kariery, dochodów i podróży. Państwo jest częścią Unii Europejskiej, co oznacza, że wnioskodawca wraz z obywatelem holenderskim otrzymuje obywatelstwo UE i wszystkie związane z nim przywileje. W dalszej części artykułu – szczegóły jak zarejestrować status, jakie dokumenty będą potrzebne, ile to kosztuje, jak sprawdzić status sprawy.
Korzyści z holenderskiego paszportu
- podróżować do 174 krajów bez wizy;
- pobyt stały w dowolnym państwie UE z procedurą rejestracyjną;
- priorytetowe zajmowanie stanowisk na holenderskim i europejskim rynku pracy bez uzyskiwania dodatkowych zezwoleń;
- obsługa w lokalnych placówkach medycznych z ochroną ubezpieczeniową i opieką doraźną w klinikach europejskich;
- bezpłatne lub po obniżonych kosztach szkolenia na lokalnych uniwersytetach i w innych krajach UE;
- sprawuje funkcję publiczną, uczestniczy w holenderskim i europejskim procesie wyborczym.
Co jest potrzebne do uzyskania statusu obywatelstwa holenderskiego?
Aby zostać obywatelem Holandii, należy spełnić warunki określone przez prawo, które różnią się w zależności od sposobu uzyskania statusu. Przystępując do procedury uzyskania paszportu w drodze naturalizacji lub z wyboru, w obu przypadkach wnioskodawcy podlegają następującym wymogom:
- dostępność aktualnego paszportu lub innego dokumentu tożsamości;
- nie istnieje po stronie wnioskodawcy zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego państwa i porządku publicznego;
- złożenie deklaracji solidarności, która potwierdza wolę przestrzegania prawa państwa.
Legalne sposoby uzyskania holenderskiego paszportu
Dostępne w 2023 r. metody uzyskania obywatelstwa holenderskiego obejmują pochodzenie, urodzenie, adopcję, a także selekcję lub naturalizację. W kraju nie ma obecnie programów inwestycyjnych, w ramach których można by kupić nieruchomość, zainwestować w jakiekolwiek projekty i na tej podstawie od razu ubiegać się o status obywatela. Obywatelstwo w Holandii zasadniczo nie jest nadawane na mocy prawa gruntowego; urodzenie dziecka na terytorium państwa umożliwi rodzicom cudzoziemskim wydanie dziecku paszportu tylko pod pewnymi warunkami.
Pochodzenie, narodziny i adopcja
Dzieci urodzone w Holandii lub poza nią, których jednym lub dwojgiem holenderskimi rodzicami otrzymują automatycznie obywatelstwo. Dzieci znalezione na terytorium państwa lub na pokładzie statku/samolotu zarejestrowanego w kraju nabywają status również, jeżeli w ciągu 5 lat nie zostanie ustalone ich zagraniczne pochodzenie. Uznane nieślubne dzieci Holendrów w wieku poniżej 7 lat automatycznie stają się obywatelami.
Jeżeli ojciec/matka regularnie mieszka w Holandii i sam urodził się w rodzinie stałych mieszkańców tego kraju, wówczas ich dziecko nabywa obywatelstwo pod warunkiem, że urodzi się na terytorium państwa. Małoletnie dzieci adoptowane przez jednego lub dwoje Holendrów są domyślnie uznawane za obywateli od dnia wydania orzeczenia przez sąd.
Wybór
Osoby, które po zbadaniu własnej sytuacji odkryły, że należą do jednej z następujących kategorii, mogą otrzymać obywatelstwo holenderskie z wyboru:
- osoby urodzone w państwie i zamieszkujące na jego terytorium od urodzenia posiadające zezwolenie na pobyt lub będące bezpaństwowcami, którzy przebywają w kraju co najmniej od trzech lat;
- nieślubne dzieci w wieku 7–18 lat, które zostały uznane za obywatela Holandii i pozostają pod opieką przez co najmniej trzy lata;
- pełnoletni wnioskodawcy, którzy należą do jednej z czterech podkategorii – mieszkają w kraju od 4 roku życia, byli byłymi obywatelami i przebywali tu przez co najmniej 12 miesięcy, są małżeństwem z obywatelem Holandii od co najmniej 3 lat lub są emerytami i rencistami powyżej ukończyli 65. rok życia i co najmniej 15. rok życia przebywają w państwie;
- dzieci do lat 18, które od urodzenia przez co najmniej 36 miesięcy przed złożeniem wniosku znajdowały się pod wspólną opieką rodzica będącego cudzoziemcem i obywatela Holandii, a które nie zamieszkują w państwie, którego są obywatelami;
- wnioskodawcy, którzy przed 1 stycznia 1985 r. urodzili się z matki obywatelki, zostali adoptowani przez kobietę posiadającą paszport tego stanu lub poślubili cudzoziemca, co spowodowało utratę paszportu holenderskiego, ale związek został rozwiązany;
- byli obywatele Holandii, którzy automatycznie utracili swój status i mieszkają w tym kraju od co najmniej roku.
Jeżeli wnioskodawca posiada małoletnie dzieci, można je również uwzględnić we wniosku. Osoby w wieku 16–17 lat muszą być obecne przy składaniu wniosku i potwierdzić osobistą zgodę. Zaletą nabycia obywatelstwa z wyboru jest to, że osoba ubiegająca się o obywatelstwo nie musi wykazywać integracji ze społeczeństwem, a opłaty z tym związane są niższe niż w przypadku naturalizacji.
Naturalizacja
Oprócz ogólnych wymagań wobec osoby ubiegającej się o obywatelstwo obowiązują następujące wymagania:
- ukończenie 18 roku życia;
- zamieszkiwanie w kraju przez co najmniej 5 lat (lub krócej w określonych okolicznościach);
- zdanie egzaminu integracyjnego (jeżeli nie ma podstaw do zwolnienia z niego);
- zrzeczenie się dotychczasowego obywatelstwa (jeżeli nie zachodzą przesłanki zwolnienia z tego wymogu).
W momencie składania wniosku musisz znajdować się w kraju, w którym istnieje lokalne miejsce stałego zamieszkania. Możliwe jest także uzyskanie zezwolenia na pobyt ze względu na inne niż czasowe cele pobytu (np. samodzielna działalność, praca wysokokwalifikowana, inwestycje).
Jeżeli osoba naturalizowana ma małoletnie dzieci, może uzyskać paszport w jednej procedurze. Jeśli dziecko naturalizuje się tylko z jednym rodzicem, wymagana będzie zgoda drugiego rodzica.
Jak uzyskać obywatelstwo holenderskie
Osoby naturalizowane w pierwszej kolejności ubiegają się o zezwolenie na pobyt z jednego z dostępnych powodów (praca, działalność gospodarcza, nauka, łączenie rodzin, inwestycja), potwierdzając powód pobytu w państwie. Status rezydenta tymczasowego jest odnawiany w odpowiednim czasie, następnie składany jest wniosek o pobyt stały lub w razie potrzeby zmiana rodzaju statusu na nietymczasowy, a ostatecznie wydawany jest paszport UE. W ramach procesu nabycia obywatelstwa kandydat musi przygotować dokumenty, przejść badania, złożyć wniosek do uprawnionego organu, a po uzyskaniu pozytywnego wyniku wydać dowód tożsamości obywatela Holandii.
Rejestracja zezwolenia na pobyt
Osoba, która planuje przebywać w Holandii dłużej niż 90 dni i rozpocząć proces naturalizacji, musi wystąpić o zezwolenie na pobyt oraz zezwolenie na pobyt czasowy (MVV). MVV to wiza wjazdowa typu D umieszczana w paszporcie. Wniosek o oba dokumenty można złożyć jednocześnie w placówce dyplomatycznej kraju z zagranicy lub wniosek z Holandii składa sponsor cudzoziemca (w zależności od tego, na jakiej podstawie zostanie uzyskane zezwolenie na pobyt). Po spełnieniu warunków dotyczących okresu pobytu w kraju w charakterze rezydenta tymczasowego (5 lat) wnioskodawca ma prawo ubiegać się o pobyt stały. Status ten nadawany jest na czas nieokreślony, po upływie którego, po spełnieniu określonych przez prawo warunków, można przygotowywać się do otrzymania paszportu.
Zdanie testu
Warunkiem ubiegania się o obywatelstwo w drodze naturalizacji jest zdanie testu integracyjnego. Testowanie przeprowadza Agencja Wykonawcza ds. Edukacji (DUO) i obejmuje dwa bloki testowe:
- znajomość języka niderlandzkiego w mowie i piśmie (wymagany poziom A2);
- znajomość lokalnego społeczeństwa i rynku pracy.
W wyniku pomyślnego zakończenia uprawniony organ wydaje danej osobie zaświadczenie, które należy dołączyć do akt obywatelskich.
W niektórych przypadkach wnioskodawca może być zwolniony z jakiejkolwiek części testu – np. blok dotyczący rynku pracy nie dotyczy emerytów. Możliwe jest także całkowite zwolnienie z potwierdzania integracji z tym testem – np. jeśli wnioskodawca spełnił już wcześniej wymogi asymilacji w społeczeństwie i jest w stanie ten fakt potwierdzić, lub ze względów medycznych. Możesz w tej sprawie skonsultować się z lokalnym samorządem – upoważnione osoby rozpatrzą sytuację i poinformują Cię, czy istnieje konieczność uzyskania przez niego dyplomu integracyjnego i poddania się weryfikacji w celu uzyskania obywatelstwa.
Gromadzenie i przygotowywanie dokumentów
Podstawowa dokumentacja osoby ubiegającej się o obywatelstwo holenderskie obejmuje:
- paszport zagraniczny lub inny dokument podróży;
- akt urodzenia z kraju pochodzenia;
- ważne zezwolenie na pobyt;
- dyplom integracyjny lub inne potwierdzenie spełnienia tego wymogu.
Wszystkie dokumenty wydawane przez zagraniczne organy rządowe wymagają legalizacji i tłumaczenia na język niderlandzki, angielski, francuski lub niemiecki. W przypadku naturalizacji wspólnie z dzieckiem należy przygotować dla niego te same elementy dokumentacji, z wyjątkiem potwierdzenia integracji. W zależności od sytuacji wnioskodawcy gmina może zażądać dodatkowych dokumentów – na przykład zaświadczenia o zwolnieniu z badań, dowodu uiszczenia kar finansowych w przypadku karalności.
Ubieganie się o obywatelstwo
Wniosek o nabycie obywatelstwa holenderskiego składa się w gminie miejsca zamieszkania. Należy wcześniej przygotować dokumentację na listę, wypełnić ankietę, oświadczenie solidarności, a w razie potrzeby napisać odmowę aktualnego statusu z pracownikiem organu. Składając wniosek o obywatelstwo, uiszcza się również przepisaną opłatę manipulacyjną.
Decyzję o nabyciu obywatelstwa w drodze naturalizacji podejmuje się w terminie 12 miesięcy od dnia uiszczenia opłaty. Jeżeli dokumenty nie zostaną złożone w całości, osoby upoważnione mogą potrzebować więcej czasu. Status swojego wniosku możesz sprawdzić na oficjalnej stronie internetowej za pośrednictwem usługi Mój IND. O wynikach rozpatrzenia dokumentacji wnioskodawca zostaje powiadomiony listownie. W ciągu roku od dnia otrzymania decyzji wymagana jest ceremonia naturalizacji. Jest to uroczyste spotkanie organizowane przez gminę, które kończy procedurę uzyskania obywatelstwa holenderskiego.
Warunki i koszty uzyskania obywatelstwa holenderskiego
Decyzję o udzieleniu zezwolenia na pobyt czasowy podejmuje się w terminie maksymalnie 90 dni. Zezwolenie na pobyt jest ważne przez okres do 5 lat, po czym wnioskodawca otrzymuje prawo do ubiegania się o pobyt stały. Nawet jeśli pierwsza karta pobytu zostanie wydana danej osobie na maksymalny okres, imigrant i tak będzie musiał odnowić lub zmienić status przed złożeniem wniosku o obywatelstwo, aby móc rozpocząć procedurę podczas legalnego pobytu w kraju. Biorąc pod uwagę fakt, że wniosek o naturalizację rozpatrywany jest w ciągu roku, można stwierdzić, że łączny minimalny okres na uzyskanie statusu obywatela wynosi około 6,5 roku.
Uzyskanie obywatelstwa holenderskiego kosztuje 970 euro za naturalizację (1238 euro w przypadku partnera i 143 w przypadku dziecka) oraz 206 euro w przypadku wyboru (351 euro w przypadku pary, 23 euro w przypadku każdego dziecka). Wniosek o zezwolenie na pobyt – 210–350 EUR w zależności od podstawy (koszt odnowienia karty jest równy cenie wydania pierwszej). Dla inwestorów obowiązują różne stawki – 2394 EUR za pierwszy pobyt i 1197 EUR za przedłużenie. Warto także wziąć pod uwagę koszty tłumaczenia i legalizacji dokumentów.
Paszport obywatela Holandii: jak go zdobyć po uzyskaniu obywatelstwa
Obywatele otrzymują dwa dokumenty tożsamości – paszport wewnętrzny holenderski w formie plastikowego dowodu osobistego ze zdjęciem i danymi osobowymi właściciela oraz paszport zagraniczny. Dokument na wyjazd za granicę ma formę książkową i wygląda tradycyjnie dla państwa członkowskiego UE – bordowa okładka i ujednolicony wzór. Wniosek o oba dokumenty można złożyć w gminie miejsca zamieszkania wnioskodawcy osobiście lub w konsulacie/ambasadzie za granicą. Konieczność rejestracji wstępnej należy wyjaśnić z agencją rządową. Należy przygotować jedno kolorowe zdjęcie i wszystkie dostępne dokumenty podróżne.
Standardowy czas produkcji dowodu osobistego i paszportu wewnętrznego wynosi 5 dni roboczych, ale mogą występować różnice w zależności od regionu. Generalnie dokumenty muszą być gotowe nie później niż 4 tygodnie od złożenia wniosku. Istnieje również możliwość koordynowania pilnej dostawy. Wysokość opłaty zależy od gminy i wieku wnioskodawcy. Maksymalne stawki, jakie można zastosować w Holandii to:
- 58,89 EUR dla osób poniżej 18. roku życia i 77,87 EUR dla osób pełnoletnich ubiegających się o paszport zagraniczny;
- 37,99 EUR dla dzieci do lat 18 i 70,38 EUR dla dorosłych za dowód osobisty.
Podwójne obywatelstwo holenderskie: czy można uzyskać drugi paszport?
Drugie obywatelstwo (jeśli wnioskodawca wskaże jedynie własnego obywatela każdego stanu) jest dozwolone w Holandii w ograniczonych przypadkach. Osoby naturalizujące się w tej jurysdykcji muszą podpisać zrzeczenie się swojego aktualnego paszportu. W przypadku nabycia obywatelstwa z wyboru, wnioskodawcy mogą zachować swój pierwszy status. Wyjątek stanowią osoby, które urodziły się w kraju i mieszkają od 4. roku życia – nie będą mogły uzyskać paszportu holenderskiego jako drugiego paszportu.
Prawo określa również kilka szczególnych przypadków, w których wnioskodawcy mogą zachować swoje pierwsze obywatelstwo:
- małżeństwo lub zarejestrowany związek partnerski z podmiotem;
- dostępność zezwolenia na pobyt wydanego w związku z ubieganiem się o azyl;
- uzyskanie rezydentury RANOV w latach 2007–2008;
- urodzenie i miejsce zamieszkania w chwili złożenia wniosku w Królestwie Niderlandów;
- posiadanie obywatelstwa państwa nieuznawanego przez kraj (na przykład Tajwanu).
Są kraje, których ustawodawstwo nie przewiduje mechanizmu odmowy wydania paszportu. W takim wypadku uprawniony organ Holandii zwalnia wnioskodawcę z procedury zrzeczenia się obywatelstwa, a może on posiadać dwa paszporty i rozporządzać nimi według własnego uznania, korzystając z przysługujących mu przywilejów (np. bezwizowy wyjazd do krajów ). Władze nie powiadamiają kraju pochodzenia danej osoby o przyznaniu statusu. Podwójne obywatelstwo (kiedy kraje wzajemnie uznają dwa paszporty danej osoby) jest niemożliwe do uzyskania w Holandii.
Odmowa i odebranie obywatelstwa holenderskiego
Wniosek o nadanie statusu obywatelstwa może zostać odrzucony z następujących powodów:
- złożenie dokumentacji niekompletnej lub zawierającej niedokładne dane lub fałszywe elementy;
- niespełnienie przez osobę jednego z obowiązkowych wymogów umożliwiających ubieganie się o status;
- istnieją podejrzenia, że wnioskodawca może stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa i ludności;
- brak podjęcia przez wnioskodawcę działań w zakresie zrzeczenia się pierwszego obywatelstwa, jeżeli w jego przypadku jest to konieczne.
Pozbawienie osobowości prawnej możliwe jest w następujących przypadkach:
- popełnienie przestępstwa zagrożonego karą pozbawienia wolności na okres 8 lat lub więcej;
- dobrowolne wstąpienie do sił zbrojnych innego państwa uczestniczącego w działaniach wojennych przeciwko Holandii lub w sojuszach, których kraj jest członkiem;
- przyłączania się do organizacji zaangażowanych w konflikty zbrojne, co zagraża bezpieczeństwu państwa.
Aby zachować nabyte obywatelstwo holenderskie, osoba musi przestrzegać prawa i szanować integralność narodową państwa.
Podczas procesu naturalizacji ważne jest monitorowanie terminowego odnowienia statusu, ponieważ nielegalny pobyt w kraju grozi zakazem wjazdu i deportacją, co w przyszłości może utrudnić uzyskanie obywatelstwa.